Mekgejöwen agajynyň üstündäki gara mekgejöwen, aslynda mekgejöwen çigidi diýlip atlandyrylýan, çal halta we gara galyp diýlip atlandyrylýan keseldir. Ustilago mekgejöweniň hasyllylygyna we hiline uly täsir edýän mekgejöweniň möhüm kesellerinden biridir. Hasylyň peseliş derejesi başlangyç döwrüne, keseliň ululygyna we keseliň ýerleşişine baglylykda üýtgeýär.
Mekgejöweniň erişiniň esasy alamatlary
Mekgejöweniň ösmegi ösüşiň dowamynda bolup biler, ýöne tohum nahallarynda az bolýar we erişden soň çalt ýokarlanýar. Kesel mekgejöwen nahallarynyň 4-5 sany hakyky ýapragy bolanda ýüze çykar. Näsag nahallaryň baldaklary we ýapraklary büküler, deformasiýa ediler we gysgaldar. Toere ýakyn baldaklaryň düýbünde ownuk çişler peýda bolar. Mekgejöwen bir fut beýiklige ýetende, alamatlar peýda bolar. Ondan soň ýapraklaryň, baldaklaryň, gulaklaryň, gulaklaryň we oklaryň budlarynyň yzly-yzyna ýokaşyp, çişleriň dörejekdigi has aýdyňdyr. Çişler, ýumurtga ýaly kiçijikden ýumruk ýaly ululykda üýtgeýär. Ösümlikler ilki kümüş ak, ýalpyldawuk we şireli görünýär. Matureetişensoň, daşky membrana ýarylýar we köp mukdarda gara poroşok çykarýar. Mekgejöweniň şahasynda bir ýa-da birnäçe çiş bolup biler. Zerik çykarylandan soň, gülleriň käbiri ýokaşýar we kist ýa-da şah görnüşli çişleri döredýär. Köplenç birnäçe çiş üýşýär. Bir gabygyň içinde çişleriň sany birnäçe-den on-a çenli üýtgeýär.
Mekgejöweniň erişiniň ýüze çykmagy
Patogen bakteriýalar toprakda, dökünde ýa-da kesel ösümlik galyndylarynda çişip biler we ikinji ýylda ýokançlygyň ilkinji çeşmesidir. Tohumlara ýapyşan hlamidosporlar çigidiň uzak aralyga ýaýramagynda belli bir rol oýnaýar. Patogen mekgejöwen ösümligine çozandan soň, miselium parenhima öýjük dokumasynyň içinde çalt öser we mekgejöwen ösümligindäki öýjükleri höweslendirýän, köpelmegine we köpelmegine sebäp bolup, ahyrynda çiş emele getirýän auksine meňzeş madda öndürer. Çiş ýarylanda, köp sanly teliospor goýberiler we täzeden gurulmagyna sebäp bolar.
Mekgejöweniň erişiniň öňüni almak we gözegçilik çäreleri
(1) Tohum bejergisi: Tohum agramynyň 0,5% -inde tohum geýmek üçin 50% Carbendazim çygly poroşok ulanylyp bilner.
(2) Keseliň çeşmesini aýyryň: Kesel tapylsa, ony gysga wagtda kesmeli we çuňňur jaýlamaly ýa-da ýakmaly. Mekgejöwen hasylyndan soň, toprakdaky bakteriýalaryň çeşmesini azaltmak üçin meýdanda galan ösümlikleriň düşen ýapraklary doly aýrylmalydyr. Agyr keseli bolan meýdanlar üçin üznüksiz ekinlerden gaça duruň.
(3) Ekinleri dolandyrmagy güýçlendirmek: Ilki bilen, ýakyn ekmek, kabul edilip bilinjek esasy çäre. Mekgejöweniň dogry we ýerlikli ekilmegi diňe bir hasyllylygy ýokarlandyryp bilmez, mekgejöweniň döremeginiň öňüni alyp biler. Mundan başga-da, suw we dökün degişli mukdarda ulanylmaly. Mekgejöweniň garyndysyna gözegçilik etmek aňsat bolmaz.
4 Şol bir wagtyň özünde Karbendazim we Tebukonazol ýaly fungisidleri sepip bolýar. Çukurdan goranmak üçin degişli çäreleri görüň.
(5) Püskürtme bejergisi: Kesel meýdanda tapylansoň, ýok edilmegiň esasynda, Tebuconazol ýaly fungisidleri keseliň ýaýramagynyň öňüni almak we gözegçilikde saklamak üçin öz wagtynda pürküň.
Poçta wagty: Fewral-03-2024
